چه کسی رئیس جمهور می شود ؟

اینکه چه کسی بر کرسی ریاست جمهوری در سال آتی(دولت یازدهم) تکیه خواهد زد ؟ سوالی است که  ذهن اکثریت  مردم کشور ما را به خود مشغول می دارد. رئیس جمهور ،مردم و نظام قطعا محصول و برآیند منازعات و شکافهای موجود در جامعه می باشد. اگر بخواهیم در یک تحلیل جامعهشناختی سیاسی به این سوال جواب دهیم باید قبل از هر چیز به بررسی شکاف های موجود در جامعه بپردازیم. یکی از مهمترین شکافهای موجود و مهمترین آن شکاف سنت و مدرنیته است که به دلایل متنوع و موثر بصورت متقاطع عمل می کند. در طرفین گسل و شکاف موجود، نیروهای سنتی و مدرن آرایش گرفته اند. در این نوشته نگارنده سعی بر این نموده تا بصورت اجمالی به بررسی و معرفی و چگونگی وضعیت دو طرف در این مجمل پرداخته شود. آن قسمت از نیروهای سنتی که نه اعتقادی  به مدرنیسم  دارند و نه  به مدرنیته  و بفرموده حضرت امام خمینی (ره) توان اداره حتی یک نانوایی را هم ندارند، پس از نظر مردم و مسئولین نظام گزینه ای قابل بحث نخواهند بود. و اما غوغا و بحث در آن سوی شکاف یعنی مدرن ها در جریان است. اگر نیروهای مدرن را به تکنوکراتها ، دموکراتها و تندرو ها  تقسیم بندی نماییم و به مصداق های آنها بپردازیم خواهیم دید که در دوره های مختلف ریاست جمهوری هر کدام از این نیروها در راس قوه مجریه که بوده اند و یا حداقل در بدنه دولت پستهای کلیدی را در اختیار داشته اند. شکاف مذکور پس از تثبیت نظام جمهوری اسلامی و بتدریج به منصه ظهور رسید. آیت الله هاشمی رفسنجانی و بخش اعظمی از یاران وی را می توان مصداق تکنوکرات ها دانست. سید محمد خاتمی و بیشتر یاران او را در قالب  دموکرت ها می توان نامگذاری کرد. و اما نه خود آقای محمود احمدی نژاد ،  بلکه تعدادی از یاران وی را شاید بتوان در زمره طیف دیگر مدرن ها بر شمرد. آنچه مسلم است نمی توان رفتار رای دهندگی مردم ایران را به درستی تحلیل کرد و نتیجه ای قطعی گرفت ، چون مردم کشور ما همواره شگفتی ساز بوده اند. اما آنچه که می توان بر پایه تجربه تحلیل کرد رفتار خیر خواهان نظام جمهوری اسلامی است. رفتار رای دهندگی مردم کشورمان را انشاءالله در آینده تحلیل خواهیم کرد. و اما رفتار خردمندانه مسئولان نظام راچنین می توان تحلیل کرد .

1 -در خصوص دولت فعلی و خصوصا اعوان و انصار و پرده نشینان آن _می توان حدس زد که نمره قبولی را برای تصدی ریاست جمهوری کسب نکرده اند. که بوضوح می توان صحت این گزاره را از تریبون های رسمی و غیر رسمی و رسانه ها دریافت.مثلا کمتر کسی فکر می کند که روزی آقای اسفندیار رحیم مشایی یا امثالهم رئیس جمهور ایران شود. پس یکی از طیفهای مدرن را از هم اکنون می توان با توجه  به نمرات ثلث اول و ثلث دومشان رفوزه اعلام کرد. پر واضح است که نیروها و گروه انحرافی پس از منحرف شدن از جاده اصلی و سبقت های غیر مجاز و بعضا سرعت غیر مجاز و تخلف های بی شمار ، دیگر در کورس رقابت نخواهند بود .

2 -با توجه به متقاطع بودن شکاف اصلی و بودن موانع بی شمار توسعه سیاسی امکان تایید صلاحیت نیروهای دموکرات بسیار کم است. البته امکان دارد بعضی از رجال دموکرات متعلق به چپ مدرن که در یک همزیستی مسالمت آمیز با راست مدرن به فعالیت سیاسی مشغولند مورد تایید شورای نگهبان قرار گیرند.افراطی های این طیف سرنوشتی مشابه انحرافی ها خواهند داشت.آنهایی که از خاتمی سبقت گرفتند یا در آن سوی آتلانتیک در زندان غربتند یا در این سوی آتلانتیک در جای دیگر. شاید اعتدالیون و یاران کم درد سر آقای خاتمی در مرحله نیمه نهایی یا نهایی این المپیاد بهاری حاضر باشند و این امکان تا حدودی تحت تاثیر مسائل بین المللی و منطقه ای خواهد بود .

3 - در این برهه از تاریخ ، کشور ما نیاز به اعتدال و همگرایی و تدبیر دارد. به سامان کردن اوضاع سیاسی و مشارکت دادن نیروهای کارآمد ودلسوز از هر دو طیف نیاز به رئیسی دارند که به این اصل اعتقاد و التزام داشته باشد.آیت الله هاشمی رفسنجانی و یاران منتخب وی را می توان در زمره تکنوکراتهایی قلمداد کرد که شاید کلید طلایی حل بسیاری از مشکلات را در دست دارند. تکنوکرات ها را می توان با توجه به انباشت تکنیک های روز آمد، امید ایران امروز نامید.ایران فردا فرزند ایران امروز است. آنچه تجربه دولت فن سالار و تکنوکرات آیت الله هاشمی رفسنجانی نشان داده است که به سامان کردن اوضاع اقتصادی و کاستن از تنش های بین المللی و جان گرفتن و زایش نیروهای دموکرات از محصولات پرمشتری آنها بوده است .

آنچه نگاشته شد، صرف نظر از گرایش نگارنده و بدون حب و بغض می باشد. اگر ما در این تحلیل دچار خطای تحلیل تک عاملی یا هر خطایی شده باشیم ، بر شما خطاپوشان است که ما را ببخشایید و اگر جوابی لازم است در همین صفحه مرقوم فرمایید .‌

نتیجه : یک مردود - یک مشروط  و یک مطلوب